Liệu sự tự tin có quan trọng hay không đối với vai trò lãnh đạo của CTO? Dưới đây là chia sẻ của Andrew Weaver, chuyên gia huấn luyện CTO tại Học viện CTO về vấn đề này.

Mối liên hệ của chúng ta với sự tự tin thường rất phức tạp và khó hiểu. Trên thực tế, không thể phủ nhận rằng sự tự tin là yếu tố “thay đổi cuộc chơi” của các nhà lãnh đạo, không chỉ CTO. Từ kinh nghiệm của mình, tôi hiểu được “tự tin” đã tác động đến các quyết định trong sự nghiệp và cuộc sống của tôi như thế nào, đặc biệt là kỹ năng và vai trò lãnh đạo của mình ở vai trò một CTO.

Đôi khi tôi cũng thiếu tự tin, nhưng đôi khi tôi lại thấy tự mãn và kiêu ngạo khi có những thành công nho nhỏ, đó đích thực là hai mặt của một vấn đề. Chắc chắn rằng, tôi từng đưa ra nhiều quyết định thiếu tự tin khi còn trẻ, điều mà chỉ có một nhà tâm lý mới có thể mổ xẻ và nêu được bản chất vấn đề, vì dường như biểu hiện bên ngoài của mọi thứ vẫn tốt đẹp cả.

Tôi không gặp vấn đề gì khi tham gia các thử thách mới, diễn thuyết trước đám đông, khởi xướng các cuộc trò chuyện ngẫu nhiên và dẫn dắt bằng chúng bằng những ví dụ. Nhưng suy cho cùng, tôi đã đưa ra nhiều quyết định quan trọng dựa trên sự thiếu tự tin ngầm. Tôi chịu trách nhiệm về an toàn nhưng không hề được động viên để cố gắng để cải thiện bản thân và chính điều này có thể đã gây bất lợi cho kỹ năng lãnh đạo và vai trò CTO của tôi.

Tôi bị cuốn vào một lối tư duy cố định mà chỉ tập trung vào sự việc và lợi ích ngắn hạn, chứ không phải chiến lược và mục đích dài hạn của doanh nghiệp và điều này càng bị đẩy đi xa hơn bởi sự bất an và thiếu tự tin của bản thân.

Sự trưởng thành, kinh nghiệm, năng lực và một mạng lưới bạn bè đáng tin cậy đã giúp giải quyết hầu hết các vấn đề này, mặc dù vẫn còn một số tồn tại.

Một dự án khởi nghiệp gần đây đã sớm chỉ ra rằng tôi dành quá nhiều thời gian để trốn đằng sau bàn phím máy tính, không đi ra bên ngoài và bán hàng. Tôi chỉ thể hiện theo vai trò của mình, mà không quan tâm khai thác các điểm mạnh sẵn có.

Đó không phải là một phản ứng bất thường. Nghiên cứu cho thấy rằng khi ai đó bị đặt vào tình huống mà họ dự báo sẽ thất bại, hiệu suất của họ sẽ giảm rất nhanh. Họ hầu như biến thành người khác, tâm trí bế tắc và cuối cùng họ kết thúc trong sự chờ đợi thất bại. Một vòng luẩn quẩn?

Nhưng khi họ đạt được chiến thắng, hiệu suất của họ sẽ tăng trở lại.

Cùng một người, kỳ vọng khác nhau sẽ đem lại kết quả khác biệt.

Hiện tượng và tác động của sự tự tin đã được đề cập rất nhiều trong các nghiên cứu chi tiết. Sự khác biệt về giới tính và tác động của từng lĩnh vực riêng, đặc biệt là kinh doanh và công nghệ ảnh hưởng đến các cá nhân và khả năng của họ trong việc xây dựng và hỗ trợ các nhóm có hiệu suất cao với tư cách là người đứng đầu nhóm công nghệ hay một CTO.

Tôi muốn sử dụng phần còn lại của bài viết này để tập trung vào sự tự tin, vai trò của nó trong tâm lý kinh doanh và phát triển các kỹ năng lãnh đạo CTO.

Một chuyên gia trong lĩnh vực này là Tomas Chamorro-Premuzic, giáo sư tâm lý kinh doanh tại Đại học College London và là tác giả của một cuốn sách có tên “Confidence: Overcoming Low Self-Esteem, Insecurity and Self Doubt” (tạm dịch là “Tự tin: Cách vượt qua tự trọng thấp, sự bất an và tự nghi ngờ”).

Trong một bài báo trên HBR, Tomas đã được phỏng vấn về “sự nguy hiểm của niềm tin” và đã nhận định rằng “Những người tự tin có xu hướng lôi cuốn, hướng ngoại và có kỹ năng xã hội hơn, đó là những đặc điểm rất được mong đợi trong hầu hết các nền văn hóa. Chúng ta cũng có xu hướng đánh đồng sự tự tin với năng lực. Vì vậy, chúng ta mặc nhiên cho rằng những người tự tin cũng sẽ có kỹ năng hoặc tài năng hơn người khác.Tuy nhiên trên thực tế, có một sự khác biệt rất lớn giữa sự tự tin và năng lực. Những người có năng lực thường tự tin, nhưng những người tự tin thường không chắc có năng lực tốt. Đa số họ chỉ tốt trong việc che giấu sự bất tài và bất an của họ, chủ yếu là vì họ tự lừa dối mình, vì vậy họ thường nghĩ rằng họ tốt hơn nhiều so với thực tế”.

Vì vậy, đôi khi chúng ta có nguy cơ bị lừa dối bởi sự tự tin, làm thế nào để bạn nhận biết sự khác biệt giữa sự tự tin nhảm nhí và một người thực sự có năng lực?

Làm thế nào để một nhà lãnh đạo công nghệ có thể xây dựng cơ chế hiệu quả, đặc biệt là khi tuyển dụng và xây dựng các nhóm?

“Bạn có nhiều cách hay những con đường khác nhau để đạt được điều đó. Và tự tin là một khía cạnh mà hầu hết mọi người có xu hướng dùng để lựa chọn. Trên thực tế, điều này thường dẫn đến những đánh giá không chính xác về năng lực của nhân sự vì sự tương quan giữa sự tự tin và năng lực rất thấp và do đó nó đóng vai trò là “kẻ gièm pha”. Ví dụ, bạn nhận thấy hầu hết những người được phỏng vấn thực sự rất giỏi…nếu bạn không có bằng chứng hoặc thông tin về tài năng hoặc năng lực thực sự của họ, bạn sẽ cho rằng họ rất tuyệt. Nhưng trong thực tế, họ chỉ thu hút những người phỏng vấn trong phiên phỏng vấn đó mà thôi. Vì vậy, chúng ta có xu hướng dựa vào các dấu hiệu tự tin, nhưng mục tiêu của chúng ta lại là hiểu được năng lực của nhân sự đó, cho dù đó là một nhân viên tương lai, hay là một đối tác tiềm năng, một đồng nghiệp, một người bạn hay một người nào đó tham gia vào một giao dịch kinh doanh. Vì vậy, chúng ta cần hiểu rõ mục tiêu là cần biết người đó có năng lực như thế nào. Chúng ta thực sự không phải đang quan tâm đến việc họ tự tin như thế nào”.

Văn hóa truyền thông xã hội đã tạo ra một đội ngũ được gọi là những người có ảnh hưởng, huấn luyện viên, những người thầy dạy trực tuyến với các câu trích dẫn và tư vấn nhanh chóng nhưng nó không giúp ích gì cho thời đại này. Coi “phong cách hơn là chất lượng”, “tự tin hơn là năng lực” là yếu tố thường thấy nhưng không phải là quyết định đối với việc xem xét một CV xin việc hiện nay. Bạn cần loại bỏ chúng ra khỏi quy trình tuyển dụng càng sớm càng tốt.

Tôi có một người bạn ở Anh, người này có rất ít kinh nghiệm và thành công với tư cách là một doanh nhân, nhưng anh ta đã tự coi mình như một “huấn luyện viên cho các doanh nhân”, tham gia các buổi gặp gỡ nói về các chủ đề quan trọng, xuất bản ra cuốn sách bán chạy nhất về “Cách để thành công trong kinh doanh”.

Bạn có thể huấn luyện những cầu thủ bóng đá giỏi nhất thế giới mà chưa từng ghi được bàn thắng nào… nhưng thật tốt nếu biết rằng bạn ít nhất có thể “tạo ra cú đá” chính xác.

Trong môi trường khởi nghiệp, sự tự tin đi trước năng lực là phổ biến nhưng không phải lúc nào cũng tốt, đặc biệt là khi được bao bọc xung quanh bởi câu châm ngôn truyền thống “Hãy bắt chước đến khi bạn làm được”. Nó có thể là một câu châm ngôn cần thiết cho sự tồn tại ở giai đoạn đầu nhưng cũng có thể có tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm lý khi những người sáng lập dành quá nhiều thời gian để nói về niềm tin sai lầm của họ.

Trong thế giới doanh nghiệp, nhiều người thiếu năng lực nhưng bản thân họ lại có sự tự tin cao độ, họ đã có chiến lược tốt để leo lên nấc thang sự nghiệp trong công ty.

Tính thực tiễn, xác thực nên đóng vai trò quan trọng hơn trong việc xác định bạn là ai, phong cách lãnh đạo và thương hiệu của bạn đại diện điều gì.Một yếu tố quan trọng đằng sau những người đạt được thành tựu lớn và các nhà lãnh đạo tuyệt vời không phải là sự tự tin hời hợt mà là năng lực và sự khiêm tốn.

Một lần nữa, Tomas Chamorro-Premuzic nhấn mạnh: “Sự thật rằng, thái độ khiêm nhường hay khiêm tốn là yếu tố quan trọng của nhà lãnh đạo tuyệt vời. Vì vậy, khi chúng ta chưa ngừng việc đưa ra quyết định dựa trên sự tự tin hơn là năng lực, chúng ta sẽ tiếp tục có những người ngạo mạn, bốc đồng và tự ái.

Ngoài ra, chúng ta sẽ tiếp tục gây khó khăn cho phụ nữ, những người thường khiêm tốn và có năng lực hơn nam giới trong các lĩnh vực này để vươn lên dẫn đầu. Vì vậy, một khi chúng ta chấp nhận điều này, tất cả những gì chúng ta cần làm là tập trung vào việc đánh giá tài năng thực tế thay vì bị phân tâm bởi sự tin tin của những người khác – và sau đó chúng ta sẽ thấy sự khiêm tốn là một yếu tố quan trọng. Vì vậy, một khi bạn biết rằng ai đó giỏi về một thứ gì đó, nếu họ khiêm tốn, thì đó là một tài sản quý giá, trái ngược với những quan điểm coi sự khiêm tốn và nhã nhặn là kìm hãm, “hủy hoại sự nghiệp”.”

Đã có một số lời khuyên đã thực sự cứu giúp tôi trong quá khứ 

Ở Học viện CTO, chúng tôi đã cố vấn và hướng dẫn các CTO và các nhà lãnh đạo công nghệ từ mọi nơi trên thế giới và có những chủ đề nhất định cho nhiều người trong số họ. Cụ thể, họ thường vật lộn với các vấn đề về sự tự tin, hội chứng “kẻ mạo danh” và cảm thấy bị cô lập, cái mà chúng ta gọi là “Lonely At The Top”, đó là những yếu tố quá thường xuyên cản trở sự phát triển nghề nghiệp và thành công của họ để trở thành một nhà lãnh đạo tốt.

Còn tiếp…

Theo CTO Academy